La(m)pourdié
Arctium minus
Asteraceae Compositae
Àutri noum : Lampourdoun, Tiro-péu, Arrapo-péu, Rapo-pèu, Erbo-de-la-jaunisso.
Noms en français : Petite bardane, Bardane à petites têtes.
Descripcioun :Lou lapourdié es uno planto bèn couneigudo dis enfant que "se foutien lei pegot dins lei chavus" G. Didon (in J.-L. Domenge, EbV, op.cit.). Se destrìo de Arctium lappa qu'a si pecou de flour mens long (< 2 cm) e si ramo que retoumbon.
Usanço :"Lou lapourdié es uno bouono tisano [...] es un "dépuratif fantastique" ! Prenès la racino [...] oh petard ! Lou lapourdié, sitot que lei gènt èron un pau patraco, li fahien de tisano de lapourdié : lei netejavo va !" (Ibid.). "E en meme tèms lou mounde lei coupavon, aquélei planto, pasqué entre passavo l'avé, lei chabro, senoun restavo tout coula à la lano, lei bèsti remassavon tout "D. Camatte (Ibid.).
Port : Grando erbo
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Pancaro entresigna
Cicle bioulougico : Pancaro entresigna
Gènre : Arctium
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Coulour de la flour :
Vióuleto
Petalo : >6
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Ribiero
- Ermas
- Escoumbre e proche dis oustau
Estànci :
Pancaro entresigna
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Arctium minus (Hill) Bernh., 1800
(= Lappa minus )
Rouberto(-pourpro)
Geranium purpureum
Geraniaceae
Nom en français : Géranium pourpre.
Descripcioun :La rouberto-pourpro trachis dins nòsti colo, sus li tepiero seco, lis esboudèu e dins li bos clar. Fai de pichòti flour mai o mens pourpro emé de rai pu sourne. Se recounèis à si fueio di proun retaiado e se destrìo de sa cousino la rouberto, Geranium robertianum, emé si estamino jauno e pas roujo. Tambèn vènon pas dins li mémi relarg. Coumpara emé la rouberto que ié sèmblo proun.
Usanço :Coume la rouberto, es uno planto vertuouso contro la cagagno, li blessaduro (fueio fresco) e lis espaime (mau de vèntre). Èi peréu anti-enflamativo, bono contro lis angino e li mountado de la. Se bèu en tisano de flour (25g/1L) o de planto secado (50g/1L) - leissa infusa 20 mm.
Port : Erbo
Taio : 10 à 40 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Geranium
Famiho : Geraniaceae
Ordre : Geraniales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 6 à 11 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca (Si)
Autour basso e auto : 0 à 1200 m
Aparado : Noun
Mars à juliet
Liò : Tepiero seco
- Esboudèu
- Bos clar
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Mediterrano-Atlantico
Ref. sc. : Geranium purpureum Vill., 1786